Kraamtijd, hoe gaat dat nu eigenlijk?

Voor het eerst thuis met je kindje

Misschien is je kindje in het ziekenhuis geboren, misschien thuis. In ieder geval komt er een moment na de bevalling dat je voor het eerst als nieuw gezin thuis bent. Als je een paar dagen in het ziekenhuis bent geweest, hebben verpleegkundigen je vast al de trucjes laten zien om je kindje aan te leggen voor borstvoeding, het eventueel maken van flesjes, luiers aandoen en je pasgeboren baby wassen en aankleden. Wanneer het je eerste kindje is, zijn dit namelijk wel even dingen die je in de vingers wilt krijgen. Het kan dan ook heel spannend zijn om uit het ziekenhuis weg te gaan.

TIP: bel je kraambureau zodra je weet wanneer je gaat. Zij weten dan precies wanneer je een kraamverzorgster nodig hebt.

Gelukkig, de kraamverzorgster

Al aan het begin van je zwangerschap heb je een kraambureau opgezocht, je aangemeld en ongeveer in maand zeven een intakegesprek gehad. Jouw kraamhulp ontmoet je pas op het eerste moment dat je haar nodig hebt. Bij een thuisbevalling ondersteunt ze de verloskundige, anders zie je haar pas op de eerste dag dat je thuis bent met je kindje. Haar voornaamste taak is om te zorgen voor jou en je pasgeboren kindje. Dat betekent dat ze jou alles leert over het voeden en verzorgen van je kindje. Ze helpt je met je eerste stappen in het geven van borstvoeding en leert je alles over aanleggen, happen en tepelkloven. Jullie temperatuur en gezondheid houdt ze in de gaten, het bed en toilet verschoont ze dagelijks. Is er meer tijd, dan doet ze ook het huishouden en zorgt ze voor jouw visite. Ze stuurt jou ook naar bed als ze het nodig vindt. Hoeveel uur ze blijft per dag, hangt af van het pakket dat je al tijdens de zwangerschap hebt afgesproken. Was het een zware bevalling met complicaties? Dan kan ze extra dagen aanvragen voor de zorg.

En heb je het gevoel dat de kraamverzorgster niet helemaal doet wat je had gehoopt? Zit ze voortdurend te appen of passen jullie gewoon niet bij elkaar? Natuurlijk moeten jullie dat met haar bespreken. Wanneer dat nergens op uitdraait, mag je echt het kraambureau om vervanging vragen. Je kraamhulp komt heel dichtbij tijdens deze eerste dagen, ze is er voor jou.

Jouw lichaam herstelt

Je kraamverzorgster houdt dus ook jouw lijf goed in de gaten. Dat betekent: je temperatuur in de gaten houden, hechtingen van natuurlijke bevalling of keizersnede controleren. In de eerste dagen na je bevalling zul je helemaal begrijpen waarom er van die enorme pakken maandverband in je kraampakket zaten. Dit kraamverband heb je dan ook nodig, ook als je met een keizersnede bevalt. In de dagen na je bevalling zul je namelijk veel bloed en stolsel verliezen. Dit gebeurt omdat je baarmoeder herstelt en weer kleiner wordt na de zwangerschap. Dat kleiner worden kan voelen als een zware menstruatie. Geef je borstvoeding, dan reageert je baarmoeder tijdens het voeden met krampen. Het bloeden, lochia genoemd, wordt na een paar dagen al snel minder, maar kan toch tot 6 weken duren. Wordt het bloeden opeens weer meer? Neem dan contact op met je verloskundige.

De kraamverzorgster heeft tips om de stuwing in je borsten wat minder pijnlijk te maken. Die stuwing is een groeiende voorraad moedermelk in je borsten, ongeacht of je nu borstvoeding geeft of niet. En ja, blijkbaar kun je dat echt verlichten met koolbladeren.

Je kindje huilt

Het is een heel bijzondere tijd, maar, zoals gezegd, ook pittig. Waar je kindje eerder wakker was, at en sliep in jouw buik zonder dat je er heel veel van merkte, is hij nu opeens flink aanwezig, hij huilt. Bij elk ongemak, groot en klein, zul je hem horen. Maar denk je eens in, je kindje is opeens niet meer in die veilige buik, en zijn lijfje went aan iets heel nieuws: spijsvertering. Als jij of je man je kindje hierdoor willen knuffelen, is dat helemaal prima. Jullie geur, geluiden en lichaamswarmte stellen hem gerust. Heeft je kindje last van krampjes, dan is hij meestal tevredener op zijn buik, hangend over een arm. Samen vinden jullie de houdingen waarin je kindje het meest tevreden is. Voortdurend vasthouden hoeft ook niet, veel pasgeboren baby’s slapen heel lekker in de wieg met een opgerold T-shirt dat jij hebt gedragen. Leg het T-shirt wel buiten bereik van de handjes van je kindje. En wordt het jou even teveel? Wissel af met je man en ga desnoods even naar een andere kamer. Wanneer jullie zien dat je kindje echt ontroostbaar is, moet je contact opnemen met je huisarts.

Kraamtranen

Niet alleen je baby moet huilen, ook jij zult vast wat tranen laten. Niet alleen van geluk, veel moeders krijgen ergens tussen de 2 dagen en 3 weken na de geboorte last van huilbuien, de babyblues. Volgens sommige onderzoeken overkomt dit 4 op de 5 jonge moeders. Het verdriet en negatieve emoties kunnen komen door de vermoeidheid, al die hormonen in je lichaam en omdat het niet gemakkelijk gaat. Jouw leven is voorgoed anders nu de kleine er eindelijk is. Die kraamtranen horen er bij. Ze zijn niet erg. Als je het idee hebt dat jouw kraamtranen langer duren of wanneer je niet van negatieve gedachtes afkomt, raden we je aan dit met je verloskundige of huisarts te bespreken. Zij kunnen je hierbij helpen.

Probeer in deze nieuwe tijd te luisteren naar je lichaam en emoties. Doe wat goed voelt voor jou. Knuffelen met je kindje helpt! Het zorgt ervoor dat jouw lichaam meer oxytine aanmaakt, het knuffelhormoon. Dat zorgt er onder meer voor dat je nog meer van je kindje gaat houden, maar ook dat je makkelijker kunt ontspannen en beter in slaap valt.

En dan is ze weg ..

Als je een fijne kraamverzorgster hebt, is het toch even slikken als ze de deur voor het laatst achter zich dichttrekt. In de avond en nacht mag je partner dan best haar rol overnemen. Laat hem lekker die luier verschonen en je kindje bij je neerleggen voor een nacht(borst)voeding. Jouw lichaam heeft per slot van rekening een topprestatie geleverd met die zwangerschap en de bevalling.

Die avonden en nachten laten jullie alvast wennen aan het onvermijdelijke, de kraamverzorgster gaat een keertje weg. Dan is het aan jullie om voor het kindje in die wieg te zorgen. En ja, dat is ook weer een bijzonder moment.

Met de kraamverzorgster over de vloer, kraamvisite (daarover zo meer), verdriet en lichamelijk ongemak, zou je het bijna vergeten. Maar echt, de kraamtijd is de tijd waarin je het meest samen zult zijn met je baby. Moeders beschrijven dit wel als ‘leven in een cocon’. Even is de wereld zo klein als jullie slaapkamer. Alles valt even weg bij dit nieuwe kindje en je kunt hem niet teveel knuffelen. Als je kiest voor borstvoeding, wat wordt aanbevolen, zul je sowieso veel huidcontact hebben met je kindje. Kies je voor een flesje, dan is ook dat voedmoment een perfecte tijd om je kindje lekker vast te houden. Jouw kindje heeft nu een ritme waarin hij nog heel veel slaapt. In de kraamtijd heb je die tijd ook nodig om zelf bij te komen van de zwangerschap, de bevalling en de veranderende hormonen in je lichaam. Dit kan niet vaak genoeg worden gezegd, neem die tijd ook om bij te komen.

Geboorteverlof

Wanneer jouw partner geboorteverlof opneemt, is iets wat jullie samen besluiten. Sommige verse ouders doen dit pas als de kraamverzorgster weer weg is, anderen liever meteen. Dit hangt ook af van waar je bent bevallen (thuis of in het ziekenhuis) en de CAO van zijn werkgever. Sinds 1 januari 2019 krijgen partners eenmaal het aantal werkuren per week aan geboorteverlof. De werkgever betaald het loon tijdens dit verlof volledig door. Het geboorteverlof moet wel binnen de 4 weken na de geboorte opgenomen worden. Sinds 1 juli 2020 kunnen partners ook maximaal 5 weken aanvullend geboortverlof opnemen. Tijdens dit verlof krijgt de partner geen salaris, maar een uitkering van het UWV. Meer informatie over geboorteverlof vind je bij de werkgever en Rijksoverheid

Kraambezoek, wat tips

Wanneer je voor eerst een kindje krijgt, is de kans groot dat heel wat mensen langs willen komen. Dat kan heel gezellig zijn, maar stiekem kan het ook best wat van je vragen. Wat tips om het zo gemakkelijk mogelijk te maken:

• Allereerst: geniet ervan! Iedereen komt langs om jouw kindje te zien, het is jouw tijd om te pronken.
• Nodig de eerste dagen alleen de mensen uit die je het liefst wilt zien (en die jou ook mogen zien als je je niet zo best voelt).
• Laat je bezoek een afspraak maken, met een berichtje of een mailtje. Zo kun je iedereen spreken wanneer het jullie uitkomt.
• Heb je die beschuit met muisjes alweer te vaak gezien? Probeer eens mini-cupcakes met muisjes, lange vingers met muisjes of iets anders. Op internet vind je lijstjes met leuke alternatieven.
• Plan niet meer dan twee bezoeken op een dag, zo houden jullie ook tijd voor jezelf.
• Als je bezoek een beetje ervaring met kraamvisite heeft, weet het dit: een uurtje per bezoek is prima.
• Wil de visite jouw kindje knuffelen? Niets is leuker! Maak er een regel van dat jij of je vriend de kleine ‘overhandigt’ en alleen als je kindje op zijn gemak is.
• Wanneer je gasten komen als je kindje net ligt te dutten, laat je hem lekker liggen en laat hen lekker kijken. Als zij geluk hebben, wordt hij wakker voor ze weer gaan.
• Volg jouw gevoel: wanneer je er een dagje geen zin in hebt, kun je gewoon afzeggen. Ook tegen je oudtante die met de trein komt.
• Toch geen zin in al die visite? Je kunt altijd nog een kraamfeest geven ..

Een kraamfeest

Sinds een paar jaar zien we ze steeds vaker: kraamfeesten. De één is er fan van, de ander houdt het liever bij kraamvisites. Een kraamfeest wordt meestal gegeven als de kleine ongeveer drie maanden is, een moment waarop jullie beiden zijn bijgekomen van de eerste paar weken. Helaas geeft een kraamfeest iets minder tijd voor jouw bezoek om je even een-op-een te spreken en de kleine allemaal vast te houden.

Maar, wanneer is het wel echt iets voor jou? Als je voor de geboorte van de kleine al bekend stond om de gezelligste feestjes, als je je hand niet omdraait voor het (eventueel) boeken van een zaaltje en als je heel veel vrienden of familie hebt, die nog niet allemaal in de luiers zitten.

Met een kraamfeest kun je los gaan met styling en decoraties, een feestelijke tafel met meerdere taartjes, prosecco en meer, in plaats van de traditionele beschuit met muisjes. Het is ook hét moment om die behulpzame zus, vriendin of schoonmoeder strategisch in te zetten: zij mag aan de slag, zodat jij op jullie feestje lekker kunt kletsen met zoveel mogelijk gasten.