Borstvoeding geven... uit de fles!

Afkolven kun je om verschillende redenen doen: je partner wil de baby ook graag de fles geven, je gaat binnenkort weer aan het werk, er past af en toe iemand anders op je baby , etc. Door af te kolven kun je langer borstvoeding blijven geven, onafhankelijk van de situatie om je heen.

Ik ben toch geen melkkoe!

Je kunt je nu waarschijnlijk niet voorstellen dat je op een dag je eigen melk gaat afkolven. Veel vrouwen associëren dit met het niet erg romantische beeld van een melkkoe. Nog niet zo lang geleden waren jouw borsten vooral een object van begeerte, gehuld in sexy lingerie. Ons advies: zet die onaantrekkelijke beelden uit je hoofd en bedenk dat afkolven net zo natuurlijk is als het geven van borstvoeding. Bovendien gaat het niemand wat aan, behalve jou en je baby. Je hoeft het echt niet iedere keer van de daken te roepen!

Wanneer kan ik gaan afkolven?

Het is het beste om hier een paar weken mee te wachten, zodat je baby gewend is aan je borst en er geen 'zuigverwarring' ontstaat. Een kolfapparaat kan echter ook al handig zijn om je gezwollen borsten wat te verlichten.

Met de hand of elektrisch?

Dat heeft met persoonlijke voorkeur te maken en daar kom je alleen achter als je de verschillende mogelijkheden uitprobeert.

• Handpompen en elektrische pompen hebben hetzelfde principe: een pomp 'zuigt' aan de tepel en imiteert daarmee het zuigen van een baby. Het duurt vaak even om de toeschietreflex op gang te brengen, maar daarna komt de melk er in een stroompje uit. Een goed kolfapparaat is licht, makkelijk te vervoeren en eenvoudig te reinigen. Een handmatige pomp is handig voor onderweg of als je maar heel af en toe kolft. Met de hand kolven in hetzelfde tempo als je baby zuigt (ongeveer 50 keer per minuut), is namelijk best vermoeiend en niet altijd efficiënt. Met een elektrische pomp heb je alleen een stopcontact nodig en dan kun je wachten tot het klaar is. Een dubbele pomp is praktisch als je niet zo veel tijd hebt. Als je wilt kolven, heb je drie mogelijkheden: je kunt een kolfapparaat lenen, je kunt er een kopen of je kunt er een huren, bijvoorbeeld bij een thuiszorgorganisatie. In het laatste geval moet je nog wel een persoonlijke afkolfset aanschaffen. 
• Handmatig kolven doe je door met je vingers druk uit te oefenen op je borst, zodat je de zuigbewegingen van je baby nadoet. Het voordeel van handmatig kolven is dat je er geen speciale apparatuur voor nodig hebt, dat je geen vreemde voorwerpen aan je borst hoeft te verdragen en dat je borst volledig wordt gemasseerd, terwijl bij een kolfapparaat alleen het gebied rond de tepel wordt gestimuleerd.

Hoe?  Was van tevoren je handen en de kom waarin je de melk opvangt. Begin met het zachtjes masseren van je tepelhof: maak ronde bewegingen met drie of vier vingers vanaf de rand van je borst richting je tepelhof. Geef je borsten daarna een zachte massage waarbij je met je vlakke vingers over je borst strijkt, richting je tepel. Herhaal deze bewegingen aan alle kanten van je borst. Vervolgens plaats je je duim aan de bovenkant van je borst en je wijs- en middelvinger aan de onderkant, ongeveer 2 tot 3 cm van de tepelhof. Je vingers vormen nu de letter C. Nu oefen je zachtjes druk uit op de melkklieren door je vingers in de richting van je borstkas te drukken, waarbij je ze tegelijkertijd naar elkaar beweegt. Herhaal deze beweging tot de melk begint te stromen (dat kan even duren). Dan verplaats je je vingers een beetje over je borst en doe je hetzelfde.

Op deze manier worden je melkklieren gestimuleerd en komt de melkproductie op gang.

Let op: als je buiten de normale voedingstijden afkolft, zal je productie in het begin wat minder zijn, totdat je lichaam gewend is aan de vraag om extra melk.

Introductie van een flesje afgekolfde moedermelk 

Je baby via een flesje voeden, betekent nog niet het einde van je borstvoeding. Een flesje kan gewoon een ander middel voor je baby zijn om een volledige voeding te krijgen in de vorm van afgekolfde moedermelk. Hier zijn wat tips om je baby aan een flesje te laten wennen terwijl hij ook nog uit je borst blijft drinken:

1. Gebruik flesspenen die het zuigen uit de borst nabootsen.
   
   Sommige vormen en melkstroomsnelheden van flesspenen zorgen voor een vergelijkbare melkstroom en mondopening als bij borstvoeding. Gebruik flesspenen van zacht siliconenmateriaal met een bredere onderkant en een langzame melkstroomsnelheid.
    
2. Geef eerst borstvoeding.
   
   Leg je baby voor de eerste helft van de voeding aan de borst en geef daarna nog 30 tot 60 ml afgekolfde moedermelk in een flesje. Dan heeft je baby wat meer geduld bij het wennen aan een flesje. Heeft je baby nog steeds honger, geef hem dan opnieuw de borst om zijn voeding te voltooien.
    
3. Vervang één borstvoeding per keer.
   
   Moet je meer dan één borstvoeding vervangen, vervang dan om de drie tot vijf dagen een sessie voor een flesje. Zo voorkom je dat je te veel stuwing krijgt als je niet in de gelegenheid bent om je melk op die voedingstijden af te kolven. Wanneer je je melk tijdens voedingstijden niet afkolft, loop je het risico dat je melkproductie afneemt.
    
4. Verwarm de fles onder stromend warm water.
   
   Het opwarmen van de afgekolfde moedermelk helpt de temperatuur na te bootsen van de van nature warme melk die je baby uit je borst drinkt. Zorg dat de fles niet warmer wordt dan lichaamstemperatuur. Gebruik liever geen magnetron om een flesje op te warmen. Controleer de temperatuur van de opgewarmde melk voordat je je baby gaat voeden.
    
5. Neem de tijd voor de voeding.
   
   Zet je baby rechtop en houd hem dicht tegen je aan. Houd de fles meer horizontaal dan recht naar boven of beneden. Kantel de fles net genoeg om de speen met melk te laten vollopen. Zo krijgt je kindje voeding en niet alleen maar lucht binnen. Raak met de speen zachtjes zijn wang aan. Dit kan zorgen dat hij zich instinctief met een open mond naar je toe draait.
    
6. Laat iemand anders proberen om hem te voeden.
   
   Sommige baby's accepteren een fles makkelijker wanneer iemand anders dan zijn moeder de fles geeft. Degene die de fles geeft, moet hem lekker dicht tegen zich aanhouden om het intieme contact te behouden dat hij tijdens de borstvoeding krijgt.
    
7. Blijf de fles vasthouden.
   
   Ondersteun de fles nooit met een voorwerp. Dit kan zijn slikken verstoren en beperkt het voor hem belangrijke fysieke contact tijdens de voedingen. Je baby moet tijdens de voedingen altijd worden vastgehouden.
    

Zorg dat je comfortabel zit. Leg hem op je schoot en leg een kussen onder je elleboog of laat je arm op de leuning van de stoel rusten. 

Heb geduld. Als hij de fles weigert, geef hem dan de borst voordat een van jullie gefrustreerd raakt. Probeer bij de volgende voeding weer een flesje te geven. Uiteindelijk zou hij zonder problemen met de borst of de fles gevoed moeten kunnen worden. 

Hoe verhoog ik mijn melkproductie? Veel moeders maken zich zorgen of ze wel genoeg moedermelk produceren voor hun baby. Ontdek hoe je je melkproductie kunt helpen verhogen. 

Kun je fles- en borstvoeding combineren?

Ja hoor, dat kan als je borstvoeding goed op gang is gekomen, meestal 6 tot 8 weken na de bevalling. Begin er niet te snel mee, want sommige baby's raken dan in de war en willen dan niet meer aan de borst drinken.

Ga ik minder melk produceren door het afkolven?Nee, integendeel: hoe meer melk je vraagt aan je lichaam, hoe meer je gaat produceren.

Hoe lang kan ik de melk bewaren?

• Maximaal 5-10 uur op kamertemperatuur (20°C), gerekend vanaf het moment dat je gaat afkolven tot het einde van de voeding;
• Maximaal 5 dagen in de koelkast, bij een temperatuur van maximaal 5°C;
• 3 maanden in de vriezer bij een temperatuur van –15°C. Let op: vries melk die al bevroren is geweest, niet opnieuw in en gebruik ontdooide melk binnen 24 uur (of binnen 1 uur, als je de melk niet in de koelkast bewaart). Na het opwarmen is moedermelk - zowel ontdooide als verse - maximaal 1 uur houdbaar.