Alles wat je moet weten over de eerste hapjes!

Je kindje ontdekt dat eten een manier is om zijn eigen "willetje" te laten zien!

Misschien is dat allereerste hapje wortelpuree of die lepel pap voor jou niet zo heel belangrijk. Voor een baby zijn de eerste hapjes echter een complete verandering! Tot dan toe kende jouw kindje alleen maar borstvoeding of flesvoeding en was het daar volledig tevreden mee. Maar dankzij al deze nieuwe smaken en texturen leren kindjes beetje bij beetje dat ze in staat zijn om beslissingen te nemen ("lust ik" / "lust ik niet") en dat ze een eigen persoonlijkheid hebben. Ze begrijpen al snel dat voeding te maken heeft met "Ik". Bovendien is het zo dat het eten dat ze nu lekker vinden vaak ook favoriet is wanneer ze volwassenen zijn! Daarom is de introductie van vaste voeding een belangrijke fase in hun ontwikkeling naar onafhankelijkheid. Voor jouw kindje betekent het een eerste stap naar de grotemensenwereld.

Na het ontdekken van "Ik", beginnen kindjes te begrijpen dat eten een "spel" is. Bij de borst- of flesvoeding speelden ze een passieve rol, nu kunnen ze actief meedoen. Ze reageren op de anderen aan tafel (ja, ze eet nu aan tafel als een echte grote meid en dat is voor haar een enorme verandering!): "LUST IK NIET", "naaaan", "koeeek" zijn waarschijnlijk de eerste woordjes aan tafel, terwijl ze "mammie" vanaf hun mooie stoel proberen aan te sporen! Je kind ontwikkelt steeds meer zijn eigen ritueel en jij moet steeds meer je fantasie gebruiken om je kleintje aan het eten te krijgen: "zoeeeef, het vliegtuig draait en draait en draait", "brroeeeemm broeemm, de auto wil in de garage", etc. etc. En niet te vergeten - als je je kindje voor het eerst met zijn handen laat eten, is de aanblik van dat heerlijke smoeltje onder de puree goud waard! Je kindje heeft het voedselparadijs ontdekt!

Eten is het beste dat me ooit is overkomen!

Eten moet vooral een plezier zijn en voor jouw kindje is het een van de eerste vormen van genot waar hij of zij mee te maken krijgt. In het begin ervaren ze in mama's armen dat heerlijke gevoel van veiligheid tijdens het krijgen van (borst)voeding. Daarna ontdekken ze met de eerste hapjes vaste voeding en word je geconfronteerd met allerlei gekke bekken wanneer je ze de boontjespuree voorschotelt die je met zo veel liefde had klaargemaakt, terwijl ze zo overduidelijk genieten van dat kant-en-klare aardbeienhapje uit de supermarkt. En dan komt de dag dat ze als een prins of prinses op hun mooie hoge kinderstoel eindelijk aan tafel mogen zitten, samen met de rest van het gezin. Ze ontdekken dat ze in het middelpunt van de belangstelling staan en doen hun uiterste best om iedereen aan het lachen te krijgen. Oma kan haar ogen niet van haar kleinkind af houden... totdat er een klodder puree over de tafel richting de muur vliegt! Maak je geen zorgen - je kindje leert nu dat hij of zij onderdeel is van het gezin en is vastbesloten zijn of haar plekje daarin op te eisen.

Het eerste hapje

Om al die redenen die we hierboven hebben genoemd, is dat allereerste hapje een onvergetelijk moment. Bereid het eerste hapje dan ook zorgvuldig voor: koop een speciale babylepel, gemaakt van plastic (geen metaal) zodat het prettig aanvoelt en laat je baby voor de eerste keer aan tafel zitten. Vergeet niet je smartphone klaar te leggen voor het maken van de foto's! Toch kan het gebeuren dat dit bijzondere moment helemaal niet is wat je ervan had verwacht. Het kan zijn dat je kindje bijvoorbeeld alleen maar aan de lepel zuigt; bedenk dan dat het al een overwinning is dat hij snapt dat hij het in zijn mond moet stoppen! Kies een iets dikkere vorm (een papje of puree) van voedsel dat hij ook al in de fles heeft geproefd, zodat de overgang niet zo groot is. Er zijn baby's die hun voeding graag snel naar binnen krijgen en daarom niet met de lepel willen eten. Als je baby zijn mond stijf dicht houdt en niet over te halen is, maak je dan niet te druk en probeer het gewoon later nog een keer.

LUST IK NIET!

Ondanks al je moeite, liefde en fantasie kan het af en toe gebeuren dat het eten pertinent wordt geweigerd. Dat noemen ze voedselneofobie, ofwel een afkeer van bepaalde soorten nieuw voedsel. Dit begint vaak als ze een jaar of 2 zijn en bereikt het hoogtepunt tussen de 4 en de 7 jaar. Er kunnen verschillende redenen zijn waarom je kindje een bepaald soort voedsel afwijst: als middel om zichzelf te laten horen, persoonlijke smaak, bang zijn voor nieuwe dingen, etc. Bedenk dat hoe vaker je nieuwe soorten voeding geeft voordat je kindje 2 jaar is, hoe kleiner de kans wordt op voedselneofobie. Stimuleer de smaakzin dus zo veel mogelijk zodra je begint met vaste voeding en dan zal je kindje waarschijnlijk net zo dol zijn op broccoli als op koekjes - beloofd!

De introductie van vast voedsel tussen 4 en 6 maanden

Je kunt het beste wachten met het eerste hapje totdat je baby minstens 4 maanden oud is. Dan pas is zijn spijsverteringsstelsel voldoende ontwikkeld om andere dingen dan melk te verwerken. Daarna gaat het vooral om persoonlijke smaak en reageert iedere baby weer anders. Sommige baby's vinden het al snel interessant om met de rest van het gezin aan tafel te zitten en te eten, andere juist weer niet. Ieder kind is uniek. Voorlopig blijft borstvoeding of flesvoeding echter het belangrijkste voedsel voor je baby (minimaal 500 ml per dag).

Ons belangrijkste advies: geef hem maar één nieuwe soort voeding per keer. Dat kan met een lepel of gemengd met hun normale melk, wat je wilt (of liever gezegd, wat je baby het liefste wil!). Het eerste vaste hapje kan bijvoorbeeld zijn:

• glutenvrije pap die je door de melk of borstvoeding doet. Dit is rijk aan zetmeel en geeft je kindje dus langdurig energie.
• fruit en groente, natuurlijk zoet: fruitsoorten die je kunt geven zijn appel, banaan, perzik, peer, etc. Groentesoorten die je kunt introduceren zijn bijvoorbeeld wortel, courgette en groene bonen. Je kunt ze als compote of puree geven, zelfgemaakt of uit een knijpzakje.
• Of je kiest voor fruit of groente als eerste hapje is aan jou, het kan allebei. Als je ze zelf klaarmaakt, moet je de groente koken of stomen en geen zout, suiker of vet toevoegen. Pureer de groente tot ze helemaal zacht zijn en er geen klontjes meer in zitten.

Het wennen aan vast voedsel gaat niet van de ene op de andere dag, dus neem er gerust de tijd voor!

Vanaf 6 maanden

• Vanaf de 6e maand kun je beginnen met gekookt mager vlees, vis (liefst verse visfilet, zonder graatjes) en ei. Natuurlijk moet je alles wel goed pureren of fijn prakken. De hoeveelheid eiwitten (vlees, eieren) die je baby tussen de 6 en 8 maanden mag, is ongeveer 2 theelepels vlees of vis en een half hardgekookt ei; dat komt neer op ongeveer 10 g per dag. Als hij te veel eiwitten krijgt, kan zijn spijsverteringsstelsel dat nog niet aan.
• Voor de broodnodige energie kun je pap met glutenhoudende granen geven, zoals NESTLÉ Baby Cereals Multigranen, of griesmeelpap, gekookte en gepureerde pasta, etc.

Van 8/12 maanden tot 36 maanden

Geef tijdens deze fase nog steeds 2 à  3 bekertjes melkproducten (melk, yoghurtdrank, vla zoals NESTLÉ Yogolino), maar niet meer dan dat. Dan zitten ze te snel vol en hebben ze geen trek meer in ander eten. Je kindje eet nu iedere dag van alles een beetje mee, verdeeld over 3 maaltijden per dag en maximaal 4 tussendoortjes:

• koolhydraten zitten in pasta, zachtgekookte rijst, geprakte aardappel, etc.
• vlees en vis: geef je baby in plaats van vlees of vis ook af en toe een hardgekookt ei. De aanbevolen hoeveelheid eiwitten voor baby's van 6 t/m 11 maanden is 1,2 g eiwit per kilo lichaamsgewicht; vanaf 12 maanden is dat ongeveer 0,9 g per kilo lichaamsgewicht. Omgerekend komt dat neer op ongeveer 10 g eiwit per dag.
• peulvruchten zoals gekookte linzen kun je geven vanaf 12 maanden.
• fruit en groente, rauw en geraspt, en sommige soorten tropisch fruit (ananas, mango, kiwi) kun je ook vanaf 12 maanden introduceren.
• En vanaf 12 maanden mag je kindje zelfs .... chocola! Het is wel aan te raden om dat bijvoorbeeld alleen op speciale gelegenheden te geven, zodat hij er niet te veel aan gewend raakt

Probeer ook te variëren met de textuur van het voedsel. Je hoeft niet meer alles te pureren; je kunt het eten nu ook in kleine stukjes geven. Gebruik weinig zout en suiker bij het koken en zet niet te veel gefrituurde of vette producten op het menu. Als je zelf babyhapjes maakt, voeg dan na het koken wat raapolie toe; dat bevat veel essentiële vetzuren (omega-3 en omega-6) die goed zijn voor de ontwikkeling van je kindje.

Wat betreft de hoeveelheid eten: je kindje kan zelf het beste aangeven wanneer hij genoeg heeft gehad. En wat geef je te drinken? Het beste is gewoon water. Dit waren de belangrijkste tips en adviezen voor het geven van vast voedsel aan je baby!

Chantal, moeder van Julian (15 maanden) "Elke keer als Julian tegenwoordig in zijn kinderstoel klaar zit voor zijn eten, roept hij "vlieeeegen!!". Dan weet ik dat ik weer twintig minuten lang loopings en noodlandingen kan gaan maken! Als hij over een jaar of 18 komt vertellen dat hij piloot wil worden, weet ik in ieder geval waar dat vandaan komt!"